علی حبیبی
در حالی که روند بازسازی کشور جنگ زده افغانستان به کندی پیش می رود تحولات این کشور نشان میدهد که کابل تا رسیدن به صلح و ثبات پایدار و آرامش فاصله زیادی دارد، آرامشی که به باور کارشناسان، لازمه شروع بازسازی و پیشرفت و توسعه هر کشوری است.هر چند دولت امریکا پیشتر اعلام کرده بود که تابستان سال آینده (،(۲۰۱۱ نیروهای خود را از افغانستان خارج خواهد کرد، اما مواضع اخیر کاخ سفید از جمله هیلاری کلینتون وزیر امور خارجه امریکا نشان میدهد که این کشور حداقل در شرایط کنونی چندان علاقهای به این اقدام ندارد. ناپایداری صلح و ثبات در افغانستان را میتوان بخوبی در گفتار و اظهارات مقامهای امریکایی مشاهده کرد.ادامه….
کلینتون هر چند در نشست بینالمللی اخیر کابل، جولای سال ؟؟؟؟ (تابستان سال آینده) را مهم خواند و گفت که این تاریخ، نقطه آغاز بازگشت نیروهای امریکایی از افغانستان خواهد بود، اما تاکید کرد که بازگشت نیروهای امریکایی وابسته به اوضاع در افغانستان خواهد بود.
امریکا در جنگ افغانستان هنوز به پیشرفتی دست نیافته است و شورشیان طالبان همواره به نیروهای امریکایی و ناتو یورش میبرند و خسارات جانی و مالی به آنها وارد میکنند و به گفته کارشناسان، این موضوع میتواند خروج کامل نیروهای امریکا را از افغانستان به تاخیر بیندازد.
واشنگتن پس از ۹سال حضور در افغانستان هنوز نتوانسته است معضل طالبان را در این کشور حل کند و همین موضوع سبب شده با شک و تردید به خروج نیروهای خود از افغانستان نگاه کند.
هنوز افغانستان از امنیت پایدار برخوردار نیست و همین وضعیت، شروع بازسازی در این کشور را با مشکل و اختلال مواجه کرده است. نیروهای خارجی که قرار بود امنیت را به این کشور بازگردانند در بسیاری از موارد خود در نقش ناقص امنیت این کشور ظاهر شدند، بطوریکه تاکنون دهها تن از شهروندان این کشور در نتیجه عملیات نظامی آنها کشته شده اند.
حملات شبه نظامیان طالبان علیه نیروهای امریکایی و ناتو رو به افزایش است و این رشد حملات، افزایش نیروهای خارجی را به همراه داشته است. اما این افزایش نیروها نه تنها منجر به عقب نشینی شبه نظامیان طالبان نشده ، بلکه بر دامنه حملات این گروه به نیروهای خارجی افزوده است.
اکنون نیروهای ائتلاف به رهبری امریکا در هیچ جای افغانستان احساس امنیت نمی کنند. این مساله در کنار طولانی شدن جنگ افغانستان، صبر سربازان خارجی در این کشور را لبریز کرده است.
اگر سربازان امریکایی و ناتو خوش شانس باشند و در جنگ افغانستان جان سالم بدر ببرند ، اما هرگز نمیتوانند از افسردگی و بیماریهای روانی آن نجات یابند. امریکاییها و مقامهای ناتو هر چند به ظاهر تلاش میکنند واقعیت های این جنگ را پنهان کنند، اما افکار عمومی این کشورها بخوبی عدم پیشرفت در جنگ و شکست نیروهای ائتلاف در این جنگ را مشاهده میکنند.
اگر چه امریکا هزینههای فراوانی در جنگ و اشغال افغانستان محتمل میشود اما شرایط جنگ در افغانستان، بازسازی این کشور را با تردیدهای جدی روبرو کرده است. امریکا اگرچه در این مدت تمام تمرکز خود را برای نابودی طالبان بکارگرفت، اما نه تنها مساله طالبان در افغانستان را حل نکرده بلکه افزایش حملات این گروه به نیروهای خارجی، پیروزی در جنگ را برای نیروهای ائتلاف دشوارتر کرده است.
هزینههای جنگ افغانستان آنقدر برای طرفهای درگیر، چه نیروهای ائتلاف به رهبری امریکا و چه طالبان بالا است که میتوان با این مبالغ، بخش وسیعی از این کشور را بازسازی و آباد کرد.
در این شرایط طالبان هنوز بر طبل جنگ میکوبد و نه تنها تاکنون روی خوشی برای شروع مذاکره و دستیابی به صلح نداده است بلکه هر روز بر دامنه حملات خود به نیروهای خارجی افزوده است.
نیروهای خارجی نیز سعی میکنند تا تاثیر کشورهای همسایه به عنوان بازیگران اصلی در تحولات افغانستان را کمرنگ جلوه دهند. این سیاست منجر به طولانی شدن جنگ افغانستان شده است.
جامعه جهانی که پس از سقوط طالبان، موضوع بازسازی افغانستان را در اولویت همکاریهای خود قرار داده بود ، اکنون با افزایش ناامنی و بیثباتی در این کشور، پیشرفت چندانی در بازسازی این کشور مشاهده نمیکند.
جامعه جهانی در کنفرانسهای گذشته وعده داد مبلغ ۳۹/۵میلیارد دالر به این کشور کمک کند و از این مبلغ تاکنون قرار داد ۲۵/۵میلیارد دالر آن میان افغانستان و کشورهای کمککننده به امضاء رسیده و از مجموع این مبلغ ۲۵/۵ میلیارد دالر، ۱۵/۲میلیارد دالر آن در امر بازسازی مصرف شده است.
هر چند در طول شش سال گذشته اقداماتی در بخش آموزش و پرورش، بازسازی جاده های ولایات و راههای مواصلاتی و تجارت انجام شده ، اما روند بازسازی امیدوارکننده نیست و کمکهای خارجی استفاده شده نیز براساس اولویتها و ضروریات، هزینه نشده است.
به باور کارشناسان از مجموع ۱۵/۲میلیارد دالری که به بازسازی اختصاص یافته فقط ۳/۶میلیارد دالر آن از طریق دولت و مابقی از سوی سازمانهای غیردولتی و موسسات خارجی و یا سازمان ملل متحد مصرف شده که به باور منتقدین، بخش اعظم پولهایی که توسط سازمانهای غیردولتی و موسسات خارجی به مصرف رسیده، حیف و میل شده و صرف معاشات هنگفت یا تجملات شده است.
به گفته کارشناسان، کمکهای این موسسات در بازسازی افغانستان هزینه نمی شود و کابل با اتکا به کمکهای خارجی نمیتواند به توسعه پایدار دست یابد و خودکفا شود.
این کارشناسان معتقدند که دولت باید با استفاده از منابع و ظرفیتهای داخلی، قدرت اقتصادی خود را افزایش دهد.
یک کارشناس افغان میگوید: افغانستان کشوری است که میتواند بازار خوب تجاری برای کشورهای منطقه و کشورهای اروپایی باشد و هم چنان اگر افغانستان از منابع زیرزمینی خود استفاده نماید و در این جهت سرمایه گذاری صورت بگیرد میتواند در ردیف کشورهای صنعتی جهان قرار بگیرد، اما خارجیان در افغانستان به خاطر اهداف و راهبردی خودشان برنامه ریزی می کنند در حالی که طرحهای آنها باید براساس منافع و نیازهای مردم افغانستان باشد.
افغانستان دارای منابع زیر زمینی بسیار وسیعی است و برآورد میشود که رقم این ثروتها به یک تا سه تریلیون دالر برسد.
یک کارشناس دیگر افغان نیز میگوید : دولت و مردم افغانستان همیشه آرزو داشتند که کمکهای خارجی مستقیما به دولت افغانستان تعلق بگیرد تا مطابق اولویتها و تشخیص دولت به مصرف برسانند که در این خصوص به نظر من بازسازی باید بیشتر در عرصههای معارف، تحصیلات عالی و زیر ساخت اقتصادی انجام شود که برای مردم و آینده آنان بسیار مفید است. متاسفانه در این بخشها ،دولت و جامعه جهانی توجه چندانی نکردهاند و تمام مصارف در عرصه های جنگ و مسایل نظامی به مصرف رسید.
به باور کارشناسان، کشورهای خارجی در افغانستان، اهداف و طرحهای بلند مدت دارند و بر همین اساس، کمکهای خود را در جهت رسیدن به این اهداف هزینه میکنند. افغانستان باید برای توسعه و پیشرفت به منابع و توانایی های داخلی تکیه کند.
لا يوجد حالياً أي تعليق