مذاکرات هند و پاکستان: فرایندی سخت با چشم اندازی مبهم

مذاکرات اخیر وزرای خارجه هند و پاکستان که در پایتخت این کشور برگزار شد، با وجود گمانه زنی‌های انجام شده مبنی بر شکل‌گیری فرایندی تعاملی بین دو کشور، نتایج مثبتی نداشته است.محمود قریشیوزیر خارجه پاکستان روز بعد از مذاکرات بیست و چهارم تیر ( پانزدهم جولای ) تاکید کرده بود که گفت و گو با کریشنا نتایج خاصی نداشته است.اظهارات قریشی از یکسو و موضعگیری مقام‌های امنیتی هند باعث شده تا تحلیلگران چشم انداز مذاکرات آتی مقام‌های اسلام آباد و دهلی نو را چندان روشن نبیند به ویژه آنکه مان موهان سینگ نخست وزیر هند در کنفرانس خبری مشترک با دیوید کامرون گفته بود که قریشی مسوول شکست مذاکرات دوجانبه است چرا که وزرای امور خارجه به امضای چندین توافقنامه نزدیک شده بودند اما قریشی با اقدام به کنفرانس خبری جداگانه،این فرصت را برهم زد.ادامه…

نخست وزیر هند اظهار داشت:من صادقانه امیدوارم دیر یا زود بتوانیم گفت و گو و مذاکره را از سر بگیریم و آن را دنبال کنیم.

روابط هند و پاکستان پس از حملات تروریستی سال ‪ ۱۳۸۷ ) ۲۰۰۸‬ه.ش ) در بمبئی که بیش از ‪ ۱۶۶‬کشته در پی داشت، دچار تنش شدید شد و روند پنج ساله مذاکرات صلح دو کشور به حال تعلیق درآمد.

به گفته تحلیلگران مسایل شبه قاره، هند موضوع تهدیدهای گروه‌های شبه نظامی را فراموش نخواهد کرد و بارها نیزمقام‌های این کشور از تشدید این تهدیدها سخن گفته اند.

دهلی نو،برخی از سازمان‌های شبه نظامی در پاکستان را به حمایت و طراحی حملات تروریستی بمبئی متهم و از سرگیری روند مذاکرات صلح دو کشور را به اقدام اسلام آباد برای سرکوب و انهدام این گروه‌ها مشروط کرده بود.

دولت پاکستان نیز مسایلی چون اختلاف درباره منابع آب،کشمیر و در نهایت روابط تجاری و اقتصادی را درمذاکرات با هند مدنظر خواهد داشت.

روابط هند و پاکستان طی چند دهه گذشته همواره با تنش‌های متعددی همراه بوده است و این تنش‌ها ازعوامل مختلفی متاثر شده است، عواملی که از نزدیکی اسلام آباد و دهلی نو جلوگیری می‌کند.

دیدگاه گروه‌های مرجع در پاکستان و هند درباره مذاکره و گفت و گوی دو کشور و همچنین تحولات و شرایط جهانی تاثیر زیادی در کند شدن یا تسریع در مذاکرات مقام‌های این کشور دارد.

در هند و پاکستان هم اکنون گروه‌ها و اشخاص مرجعی وجود دارند که مایل نیستند این دو کشور به یکدیگر نزدیک شوند.

با وجود تمایل حاکمان فعلی در هند و پاکستان برای انجام گفت و گو و مذاکره، فرایند این گفت و گوها به هر دلیلی در مقاطع مختلف با چالشی جدید مواجه شده است.

به عنوان نمونه درحالی که کریشنا با قریشی دراسلام آباد مذاکره می‌کردند، مطبوعات هندی به نقل از مشاور امننیتی نخست وزیر این کشور، علیه پاکستان موضعگیری کرد و این موضوع در شکست مذاکرات تاثیر گذار بود.

عامل دیگری که می‌توان از آن به عنوان بازدارنده یا تسریع‌کننده نام برد ، دولت آمریکا است که برحسب شرایط تلاش می‌کند بر مذاکرات پافشاری کند و یا بر تنش کنترل شده بین دهلی نو و اسلام آباد بدمد.

درمجموع شکل‌گیری پایدار مذاکرت و گفت و گوهای هند و پاکستان- که دومی خیلی مایل است این اتفاق رخ دهد- به عوامل متعددی وابسته است و نمی‌توان درمقطعی کوتاه امید داشت که دو کشور مشکلات را فراموش کنند

.