سایت حزب مردم افغانستان

هل تريد التفاعل مع هذه المساهمة؟ كل ما عليك هو إنشاء حساب جديد ببضع خطوات أو تسجيل الدخول للمتابعة.

( Afghanistan People's Party (APP


    آمریکا و سناریوهای آینده

    avatar
    Admin
    Admin


    تعداد پستها : 202
    تاريخ التسجيل : 2010-07-22

    آمریکا و سناریوهای آینده Empty آمریکا و سناریوهای آینده

    پست  Admin السبت نوفمبر 06, 2010 11:29 pm

    در سال 1995 و به بهانه تدوين استراتژي 30 ساله نيروي هوايي آمريكا، هزار نفر از آینده پژوهان و كارشناسان مسايل استراتژيك، به پيش بيني آينده جهان و آمريكا در سال 2025 پرداختند. روش عمل آنها مبتني بر "تفکر ارزشی" (Value-Focused Thinking) و "سناريو نگاری" بود. در اين پروژه چهار سناريوي 30 ساله و يك سناريوي 20 ساله ـ به عنوان سناريوي مياني ـ ابداع شدند. اين سناريوها حاكي از آن بود كه "سده آمريكا" به زودي جاي خود را به "هزاره آسيا" خواهد سپرد، و امپراتوري آمريكا در آينده نه چندان دور با مشكلات اساسي روبرو خواهد شد. پيام پروژه اين بود كه كاخ سفيد و پنتاگون بايد در اسرع وقت و با استفاده از تمامي امكانات خود، جلوي رخداد اين آينده های نامطلوب را بگيرند؛ بعید نیست که نتایج این پروژه زمینه ای برای حمله نظامی آمريكا به افغانستان در سال ۲۰۰۱ و عراق در سال ۲۰۰۳ فراهم کرده باشد.

    سابقه پروژه نيروي هوايي 2025
    پيشينه فعاليتهاي آينده اندیشی در آمريكا، كه ابتدا رنگ تكنولوژيك داشت، به دهه 1930 ـ زمان رياست جمهوري روزولت ـ باز ميگردد. با شروع جنگ جهاني دوم، پاي مطالعات رسمي آينده اندیشی به نيروهاي مسلح آمريكا باز شد. در سال 1945 كه مقارن با تأسيس انديشگاه رند (RAND) در نيروي هوايي آمريكاست، ارتش اين كشور مطالعاتي را با عنوان "به سوي افقهاي نو" براي پي بردن به تأثير تكنولوژيهاي آينده بر قدرت دفاعي آغاز كرد. به اين منظور، بسيج همگاني آينده پژوهان، دانشمندان، نويسندگان داستانهاي علمي ـ تخيلي، افسران، و تكنولوژيستهاي غيرنظامي را به راه انداخت و آنها را در هم انديشي هاي متعدد گردهم آورد. اين مطالعات، به ويژه با كوشش نيروي هوايي كه بازوي اصلي فعاليتهاي آينده اندیشی در ارتش آمريكاست، كماكان تا امروز دنبال شده است.

    عظيم ترين پروژه آينده پژوهی نيروي هوايي آمريكا تا به امروز پروژه "نيروي هوايي 2025" است كه در اوايل سال 1995 آغاز شد و يافته هاي آن سرانجام در 3300 صفحه و 10 مجلد تنظيم و به فرماندهي نيروي هوايي آمريكا ارائه گرديد. نيروي هوايي آمريكا تني چند از افسران كارآمد خود و تعدادي از افسران ساير نيروها را مأمور كرد تا عميقاً به پيشرفتهاي تكنولوژي، سياستهاي جهاني، روندهاي اجتماعي و ديگر عوامل تعيين كننده نگاه كنند و "بدترين" وضعيتي را كه ممكن است ايالات متحده در 30 سال آينده با آن روبرو شود به تصوير در آورند؛ و به اين وسيله نيروي هوايي را براي مواجهه با چالشهاي آينده مهيا نمايند.

    در بخشي از اسناد اين پروژه خاطرنشان شده است:

    طرح "نيروي هوايي 2025" در دانشگاه هوايي آمريكا فراهم شده است. در تهيه اين طرح از افراد مختلفي مانند تكنولوژيستها، آينده پژوهان، نويسندگان داستانهاي علمي ـ تخيلي،دانشمندان، تاريخدانان و افسران شاغل و بازنشسته نيروي هوايي استفاده شده است. هدف نهايي پروژه اين بود كه شرايط اقتصادي، سياسي و نظامي جهان در سال 2025 ترسيم، و نيز راههاي افزايش استعدادها و قابليتهاي نيروي هوايي آمريكا براي سازگاري با اين شرايط بررسي شود.

    فرمانده وقت نيروي هوايي آمريكا به صراحت در مورد ديدگاه حاكم بر پروژه نيروي هوايي 2025 گفته است:
    "چيزي كه ما سعي در انجام آن داشتيم اين بود كه يك موقعيت بسيار مشكل را پيش روي نيروي هوايي قرار دهيم. از نظر ما اين يك روش دورانديشي و كسب آمادگي براي آينده است. ما نميخواهيم ناگهان با ابرليزرهاي 30 سال آينده روبرو شده و غافلگير شويم. "

    اهداف كليدي در پروژه نيروي هوايي 2025
    پروژه نيروي هوايي 2025 آمريكا، سه هدف كليدي زير را دنبال مي كرد:

    ۱-خلق چند تصوير واقعبينانه از جهان در سال 2025
    ۲-نشان دادن "بدترين وضعتي" كه آمريكا ممكن است در 30 سال آينده با آن روبرو شود.
    ۳-تدوين استراتژي 30 ساله نيروي هوايي آمريكا، به طوري كه اين نيرو را براي مواجهه با بدترين شرايط ممكن در سال 2025 آماده نمايد.

    پرسشهاي محوري
    اين پروژه سه پرسش محوري داشت:
    1-ارتش آمريكا در 30 سال آينده با چه مسايلي در ابعاد جهاني و ملي روبرو خواهد شد؟
    ۲-به طور خاص، نيروي هوايي آمريكا در 30 سال آينده با چه چالشها و مسايلي دست به گريبان خواهد بود؟
    ۳-نيروي هوايي براي غلبه بر اين چالشها و مسايل از هم اكنون بايد به استقبال چه تحولاتي در مأموريت، سازماندهي، دكترين، استعدادهاي نظامي، سلاحها و تكنولوژيهاي خود برود؟ به خصوص بايد روي كدام تكنولوژيها و سلاحها سرمايه گذاري نمايد؟

    بديهي است پاسخگويي به اين سوالها يكباره امكان پذير نبوده، و قبل از آن مي بايست به زنجيرهاي از سوالهاي ديگر پاسخ داده می شد:

    الف- اوضاع كلي جهان در 30 سال آينده چگونه خواهد بود؟
    ب- وضعيت كلي ايالات متحده در سال 2025 چگونه خواهد بود؟
    پ- سرعت رشد و وضعيت كلي تكنولوژي در خلال 30 سال آينده چگونه خواهد بود؟
    ت - در طول 30 سال آينده، احتمالاً چه سلاحهاي جديدي ظهور خواهند كرد؟

    چارچوب تولید سناریو ها در پروژه نيروي هوايي 2025
    آينده اندیشی، كليد تدوين هر نوع استراتژي بلندمدت است. يكي از روشهاي قابل فهمي كه آينده پژوهان ابداع كرده اند، "سناريونگاری" است. از آنجا كه هيچ آينده پژوهی به خود اجازه نمي دهد كه آينده را با قطعيت پيش بيني كند، بنابراين همواره بيش از يك سناريو براي آينده ساخته مي شود.

    هر سناريو بر پايه چندين نیروی پیشران کلیدی ابداع مي شود. مثلاً ممكن است وقتي شما به آينده جهان نگاه ميكنيد صرفاً ديدگاه سياسي داشته باشيد و نیروهای پیشران سياسي را براي ابداع سناريوهاي خود انتخاب كنيد. ديگري ممكن است نگاه سياسي ـ اقتصادي داشته باشد و مجموعهاي از نیروهای پیشران سياسي ـ اقتصادي را براي آفرينش سناريوهاي آينده انتخاب كند.

    به نظر مي رسد كه آينده پژوهان آمريكايي در پروژه نيروي هوايي 2025، يك "ديدگاه كل نگر" را براي سناریونگاری انتخاب كرده اند. براساس اين ديدگاه، آنها توانستند يك فضاي سه بعدي خلق كنند كه بتوان انواع آينده ها را از زاويه ديد آمريكا در آن نمايش داد. خلق اين فضا، كه خصوصاً با افراد "ديداري" ارتباط برقرار مي كند، يكي از هنرنمايي هاي آينده پژوهان آمريكايي در اين پروژه بوده است.

    پروژه نيروي هوايي 2025 آمريكا از سه بُعد به آينده نگاه ميكند و سه نیروی پیشران کلیدی را در نظر مي گيرد. شکل زیر را ملاحظه کنید:

    آمریکا و سناریوهای آینده 20251

    الف. بُعد ايدئولوژيك / فرهنگي. (محور z) اين بُعد كه "وضعيت جهاني نگرش آمريكايي" نام دارد به اين سوالات پاسخ مي دهد كه آيا مردم جهان در 30 سال آينده، آمريكائي فكر خواهند كرد؟ آيا جهان بيني و ارزش هاي آمريكايي طرد نخواهد شد؟ آيا نگرشها و ارزشهاي غیر آمریکائی مغلوب نخواهند شد؟ بسته به پاسخ اين سوالها، آمريكا حتي ممكن است در جهان آينده به كلي "منزوي" شود.

    ب. بُعد تكنولوژيك. ( محور x) اين بُعد كه "سرعت پيشرفت تكنولوژي و توزيع جهاني" آن ناميده مي شود، به اين سوالها پاسخ مي دهد كه آيا سرعت پيشرفت تكنولوژي طي 30 سال آينده مانند امروز خواهد بود و يا صورت تصاعدی و انقلابي پيدا خواهد كرد؟ آيا تكنولوژي برتر كماكان در دست عده انگشت شماري از ملتها باقي خواهد ماند يا ملتهاي ديگري هم صاحب تكنولوژي برتر خواهند شد؟

    پ. بُعد سياسي ـ امنيتي ( محور y ). اين بُعد كه "شبكه جهاني قدرت" نام دارد به اين سوال پاسخ ميدهد كه آيا قدرت سياسي، اقتصادي، فرهنگي و نظامي در جهان 30 سال آينده همچنان در انحصار برخي از ملتها خواهد بود و يا كاملاً در جهان توزيع خواهد شد؟

    چهار سناريوي اصلي براي جهان و آمريكا در سال 2025
    آينده پژوهان آمريكايي مقادير مختلفي را براي هر يك از هنجارها انتخاب نمودند، و براساس آنها توانستند چهار نقطه را در فضا مشخص كنند كه نمايانگر چهار آينده باورکردنی براي جهان و آمريكا در سال 2025 بود. براي هر آينده يك استعاره انتخاب كرده و يك سناريوي براي آن ابداع نمودند. اين استعاره ها و سناريوهاي مربوط را در زير مي خوانيد:

    دنياي دردسرهاي گاليور

    آمریکا و سناریوهای آینده 20252
    آمریکا و سناریوهای آینده 20253
    اين نقطه با فرض رشد متوسط تكنولوژي و توزيع نامتمركز قدرت در جهان به دست مي آيد. در اين آينده باورکردنی، آمريكا با مسايل و مشكلات عديده اي در گوشه و كنار جهان روبروست كه شباهت زيادي به ماجراهاي گاليور در شهر ليليپوت دارد. آمريكا درگير ماجراجويي هاي ناخواسته مانند سركوب تروريسم؛ رويارويي با كشورهايي كه كنوانسيون هاي بين المللي خلع سلاح هاي كشتارجمعي و هسته اي را زير پا ميگذارند؛ كمكهاي بشردوستانه و عمليات پاسداري از صلح خواهد شد. در چنين جهاني ايالات متحده نقش پليس بين المللي، آتش نشان، مددكار اجتماعي و اعطاكننده كمكهاي مالي را بازي خواهد كرد.

    دنياي زايباتسو

    آمریکا و سناریوهای آینده 20254
    آمریکا و سناریوهای آینده 20255
    با تغيير هنجارها در فضاي سه بُعدي، نقطه ديگري در فضا پيدا ميشود كه در آن آمريكا منزوي و در لاك خود فرو رفته است. عنوان انتخابي براي اين نقطه (زايباتسو) از زبان ژاپني وام گرفته شده و معناي "همكاري" مي دهد. حالت زايباتسو با اين پيش فرضها پديد ميآيد كه فرهنگ آمريكائی از حيث جهاني منزوي بوده، نرخ رشد تكنولوژي به صورت "تصاعدی" افزايش يافته و قدرت در انحصار شركتهاي فرامليتي باشد. تصور چنين آينده اي، نظاميان آمريكا را با اين سوال روبرو مي كند كه چه نقشي در آن خواهند داشت؟ پژوهشگران پروژه 2025 مي گويند كه درگيريهاي نظامي در اين دنيا، كوتاه مدت و معدود خواهد بود و نقش نظاميان آمريكا اين خواهد بود كه حافظ منابع، سرمايه ها و دارائيهاي تجاري شركتهاي فرامليتي باشند و دسترسي اين شركتها به موارد ياد شده را تسهيل نمايند.

    دنياي هرج و مرج كامپيوتري

    آمریکا و سناریوهای آینده 20256
    آمریکا و سناریوهای آینده 20257
    اين نقطه نمايانگر دنيايي است كه قدرت واقعي و تكنولوژي در آن به گستردگي توزيع شده، اما آمريكا نيز همچنان در صحنه جهاني فعال است. در اين حالت، بيشتر كشورها به تكنولوژي برتر (كه شامل سلاحهاي كشتار جمعي نيز مي شود) دسترسي دارند. مهمترين خطري كه ملتها را در اين دنيا تهديد مي كند، جنگ سایبر و حمله به "سيستم هاي اطلاعاتي و ارتباطي" خواهد بود. به عنوان مثال، تروريستها و كشورهاي متخاصم آمريكا مي توانند در جهت مختل سازي سيستم كامپيوتري بانك هاي آمريكا و يا ترافيك هوايي آن اقدام نمايند. ادامه اين شرايط به هرج و مرج و نابودي جامعه بشري منتهي خواهد شد.

    دنياي كينگخان
    آمریکا و سناریوهای آینده 20258
    آمریکا و سناریوهای آینده 20259
    پروژه نيروي هوايي 2025 نقطه اي را در فضاي سه بُعدي تصور كرده، كه ناشي از ايجاد قدرت عظيم اقتصادي / سياسي در كشورهاي آسيايي از جمله چين، هنگ كنگ، سنگاپور، تايوان و مالزي در قالب يك "اَبَرملت آسيايي" خواهد بود. در اين دنيا آمريكا به دليل گرفتاريهاي اقتصادي داخلي خود در جهان منزوي خواهد بود و به قولي "سده آمريكا جاي خود را به هزاره آسيا خواهد داد" حال و هواي آمريكا در دنياي كينگخان مانند حال و روز انگلستان در دهه 1950 خواهد بود كه قدرت سياسي و مستعمرات خود را كم كم از دست داد. اين دنيا با سه فرض زير پديد خواهد آمد:

    1-انزواي جهاني آمريكا
    2-نرخ متوسط رشد تكنولوژي در جهان
    3-تمركز قدرت سياسي ـ اقتصادي جهان در دست يك ابرملت غيرآمريكايي

    بنا به تقاضاي خصوصي تني چند از فرماندهان آمريكا، تيم پروژه 2025، دو سنـاريـوي ديـگـر نيـز بـراي آينـده در نظـر گـرفـت :

    1-حالتي كه 15 % مردم جهان (شامل اهالي آمريكا) بيشترين ثروت جهان را در اختيار دارند و بقيه ساكنان زمين در ويرانه ها زندگي مي كنند و عملا" هيچ ثروتي ندارند. در اين حالت، آمريكا در معرض انواع تهديدها خواهد بود. اين سناريو از جانب فرماندهان ستاد مشترك به عنوان "نقطه مياني" چهار سناريوي بالا انتخاب شد.
    2-در مـورد آينده مشخصي كه تا 25 سال ديگر و پيش از فرارسيدن يكي از چهار سناريوي اصلي اتفاق خواهد افتاد، پژوهشگران پيش بيني كردنـد كه ايـالات متحده با مشكلات اقتـصادي دست به گريبان است، نرخ رشد تكنـولوژي كاهش مي يـابد، و روسيـه كه درحال قدرت گيـري است، سعي در اشغـال اوكراين خواهد داشت. در اين دنيـاي مفـروض، آمـريكا با خـطر يك جنـگ تمام عيـار و سلاحهايي روبروست كه داراي تكنـولوژيهاي پيشرفته امروز مي باشند.

    چند پيش بيني مهم در پروژه نيروي هوايي 2025
    آينده شناساني كه در پروژه نيروي هوايي 2025 كار ميكردند، پيش بيني هاي مختلفي (علاوه بر سناريوها) ارائه دادند:

    در آينده، اطلاعات از بمب موثرتر خواهد بود
    در 30 سال آينده، اطلاعات چه به عنوان يك كالا و چه به عنوان يك حوزه جنگي جديد، بيشتر از بمب موثر خواهد بود و چيره دستي در بهره برداري انحصاري از آن، مهمترين عامل برتري آمريكا نسبت به دشمنان خود خواهد بود.

    دولت درآينده توليدكننده تكنولوژي نخواهد بود
    در 30 سال آينده، مسووليت ايجاد و توسعه تكنولوژيهاي حياتي و مهم بر عهده شركتهاي خصوصي خواهد بود و دولت تنها به "اجاره" و تهيه غيرمستقيم اين تكنولوژيها اقدام خواهد كرد (برخلاف امروز كه دولت رأساً در توسعه و خريد مستقيم تكنولوژي نقش دارد).

    كاركنان نظامي در "حاشيه امن" قرار خواهند گرفت
    پرسنل درگير در عمليات، روزبه روز از خط مقدم نبرد فاصله بيشتري پيدا خواهد كرد. آنها به جاي اينكه در كابين هواپيما، تانكها، و هر وسيله جنگي ديگري باشند به "حاشيه امن" ميدان نبرد منتقل خواهند شد. اين امكان از طريق سلاحها و تجهيزات بدون خلبان و كنترل شونده از راه دور ايجاد خواهد شد.

    آموزش نظامي از راه دور، توسعه خواهد يافت
    آموزشهاي نظامي با استفاده از بازي ها و شبيه سازي هاي كامپيوتري، به يك جريان مستمر تبديل خواهد شد. همانطور كه دانشگاههاي مجازي و آموزش از طريق اينترنت در زندگي مردم وارد ميشود، دانشگاههاي نظامي نيز مجازي خواهند شد.

    همانطور كه رئيس وقت دانشگاه هوايي آمريكا در خلاصه گزارش نيروي هوايي 2025 نوشت، اين پيش بيني ها در صورتي كه تحقق پيدا كنند، پيامدهايي شگرف، غيرمنتظره و انقلابي خواهند داشت؛ و اضافه كرد كه:

    "وقوع اين پيامدها اجتنابناپذير خواهد بود" .

    عوامل مشترك در سناريوهاي چهارگانه
    آيا سناريوهاي چهارگانه اي كه اشاره شد، هيچ مخرج مشتركي دارند؟ طبق معمول، پس از آن كه آينده پژوهان سناريوهاي خود را ابداع كردند، طراحان استراتژي مي كوشند تا مخرج مشترك اين سناريوها را بيابند و آنها را مبناي تدوين استراتژي خود قراردهند.

    در بين همه اين سناريوها، چندين عامل مشترك وجود دارد. اول اينكه در 30 سال آينده، دنيا بهتر از امروز نخواهدبود. تيم مطالعات 2025 پيش بيني كرده كه بر تعداد كشورها افزوده خواهد شد (همانگونه كه دردهه 1990 در مورد شوروي و يوگسلاوي اتفاق افتاد)، ولي از نفوذ آنها كاسته خواهد شد. ممكن است ائتلافها و امپراتوريهاي جديدي پديدار شود، ولي به هرحال آمريكا بخش اعظمي از اقتدار قرن بيستم خود را به ديگران واگذار خواهد كرد؛ ديگراني كه ممكن است كوچكتر يا بزرگتر از او باشند. عامل مشترك ديگر اين است كه آمريكا با تهديد سلاح هاي كشتارجمعي روبرو خواهد بود، ولي خطر جديد تر جنگ سایبر و "حملات اطلاعاتي" است كه به مراتب مخرب تر است. ارزش اطلاعات تحت الشعاع ساختار و زيربناي جمع آوري، پردازش و توزيع آن قرار خواهد داشت . به علاوه سيستم هاي فضايي و اطلاعاتي روزبه روز نقش مهمتري در عمليات زميني و هوايي ايفا خواهند كرد. آمريكا در زمينه هايي مثل تكنولوژي هواپيما، جنگهاي اطلاعاتي و سيستمهاي فضايي رقبايي خواهد داشت .

    در آينده كشورها يا پيمان هايي وجود خواهند داشت كه داراي قدرت نظامي در زمين و هوا باشند، ولي هيچيك قادر نخواهند بود كه مدت زيادي در جنگ مبتني بر تكنولوژيهاي پيشرفته دوام آورند . به همين دليل تيم پرژوه 2025 بر لزوم پشتيباني تكنولوژيك از نيروي هوايي تأكيد كرد.


    مراجع
    ملکی فر، عقیل، "آمریکا به آینده حمله کرده است: نگاهی نو به انگیزه ها و دغدغه های آمریکا در حمله به عراق"، انديشکده صنعت و فنآوري (‌آصف) : تهران، 1382
    مرادی، مهرداد و همكاران (انديشكده صنعت و فناوري)؛ "تصويري از نيروي هوايي آمريكا در قرن بيست ويكم"؛ تهران: سازمان صنايع هوايي ن.م (معاونت فناوري)، 1379.
    بوشهري، علیرضا و همكاران؛ "جنگهاي آينده"؛ تهران: سازمان صنايع هوايي نيروهاي مسلح (معاونت فناوري)، 1379.



      اكنون الجمعة مارس 29, 2024 8:23 am ميباشد